Wojna sześciodniowa. Cz.2: wojna na lądzie

Do całkowitego powodzenia operacji wojskowej, poprzedzonej zmasowanym atakiem lotniczym, potrzebna jest szybka ofensywa wojsk lądowych, zwieńczająca sukces osiągnięty dzięki współdziałaniu wszystkich rodzajów sił zbrojnych.

5 czerwca 1967 o godzinie 7.50 Mosze Dajan, nie mając jeszcze dokładnych danych od dowódcy wojsk lotniczych generała Hoda, dotyczących sukcesów osiągniętych przez lotnictwo Izraela w kierunku zachodnim, wysłał hasło kodowe “Red Sheet” do wojsk lądowych o przystąpieniu do ataku na półwysep Synaj. Dopiero o 10.45 generał Hod, otrzymawszy oficjalne meldunki od dowódców dywizjonów przekazał Szefowi Sztabu Generalnego Icchakowi Rabinowi wiadomość, że “egipskie lotnictwo zostało zmiażdżone na ziemi”. W tym czasie od 8.15 związki zmechanizowane wojsk lądowych Izraela poruszały się z maksymalną prędkością celem zdobycia Chan Junis w Strefie Gazy, gdzie napotkały silny opór 108 Brygady Piechoty z 20 Dywizji Armii Wyzwolenia Palestyny, wspieranej egipskimi T-34-85. Dowódca izraelskiej 7 Brygady płk. Szmuel Gonen wysłał 79 batalion czołgów, celem oskrzydlenia pozycji wroga i wyjścia w kierunku węzła komunikacyjnego Rafah. Początkowo wojska 7 Brygady natrafiały na zorganizowany opór dobrze zamaskowanych stanowisk dział przeciwpancernych, jednak dowódca sięgnął po rezerwowe kompanie czołgów Centurion, które ruszyły szerokim łukiem w kierunku południowym, oskrzydlając broniących się żołnierzy arabskich (dochodziło w tym czasie do ataku na egipskie pozycje obronne aż z czterech kierunków !). Śmiałe manewry oskrzydlające, nazwane przez samego Harela “Rajdem Diabła”, całkowicie zaskoczyły obrońców i pozwoliły nacierającym wojskom na wdarcie się na tyły przeciwnika i zaatakowanie ważnego węzła oporu, jakim był Al-Arisz. Węzeł padł o świcie 6 czerwca, a już po południu o godz.13.30 izraelski 79 batalion czołgów wraz z 202 Brygadą Spadochronową zdobył kwaterę główną egipskiej 7 Dywizji Piechoty w Szejk Zwaid. Oblężony węzeł Rafah padł o 18.00, a o zmierzchu egipska 7 Dywizja Piechoty została całkowicie rozbita siłami zgrupowania północnego pod dowództwem generała brygady Jisraela Tala.

Powodzenie przeprowadzonej operacji na odcinku nadmorskim, spowodowało odstąpienie od planów przeprowadzenia zakrojonego na szeroką skalę desantu spadochronowego na tyły wojsk egipskich. Jednocześnie z atakiem na północy, walkę rozpoczęło zgrupowanie “oś środkowa” pod dowództwem generała brygady Abrahama Joffego, której 200 Brygada Pancerna rozpoczęła śmiały rajd przez pustynię na Bir Lahfan, zdobycie którego od strony wydm Wadi Haridin Egipcjanie uważali za niemożliwe. Brygada o 18.00 osiągnęła ważne skrzyżowanie dróg w Bir Lahfan, jednak wraz z nadciągającą nocą Egipcjanie podciągnęli odziały pancerne, celem odbicia strategicznego węzła. 200 Brygada Pancerna znalazła się w trudnym położeniu, ale przez całą noc zdołano odeprzeć wszystkie ataki i wraz z nadejściem świtu przybyły z odsieczą izraelskie myśliwsko-bombowe Super Mystere i jednostki 7 Brygady Pancernej, nacierające od strony Al-Arisz. Wojska egipskie wpadły w panikę i rozpoczęły nieskoordynowany odwrót, w pościg za nieprzyjacielem w kierunku południowym ruszyły izraelskie czołgi 7 i 200 Brygady Pancernej. 6 czerwca o godzinie 10.00 bitwa o Bir Lahfan, stanowiący wrota do centralnej części Synaju, została wygrana.

Ostatnie, trzecie zgrupowanie “południowe” pod dowództwem generała brygady Ariela Szarona, rozpoczęło działania bojowe 5 czerwca o godzinie 08.15, kiedy to 99 Brygada Piechoty wsparta pociągiem pancernym (sic !) ze składu 213 pułku artylerii skierowała się ku strategicznemu skrzyżowaniu w Um Katef. Około południa 226 batalion czołgów z 14 Brygady Pancernej wykonał manewr oskrzydlający, dzięki czemu egipskie odwody zostały odizolowane, jednocześnie izraelskie oddziały zaatakowały pozycje wojsk egipskich, skoncentrowane w rejonie umocnionym Abu Ageili. W celu zablokowania nadciągających od południa egipskich posiłków, rozpoznawcza grupa bojowa w składzie kompanii czołgów AMX-13, kompanii piechoty w samochodach terenowych oraz baterii moździerzy samobieżnych, zabezpieczyła teren wzdłuż drogi biegnącej z Abu Ageila do Quseimy. Dopiero późnym popołudniem pododdziałom 14 Brygady Pancernej udało się zniszczyć wojska egipskie w rejonie Tarat Um i Um Tarpe. W nocy o 22.45 izraelska artyleria rozpoczęła huraganowe bombardowanie pozycji egipskiej obrony (największe w historii istnienia wojsk lądowych Izraela), po czym w dwudziestej minucie od nawałnicy do boju ruszyły pododdziały piechoty, wsparte czołgami Sherman z 14 Brygady Pancernej. Jednocześnie 80 Brygada Spadochronowa dokonała desantu na tyły wroga i zdobyła egipski park artyleryjski. 06.06 o 01.00 w nocy 226 batalion czołgów uderzył na egipskie odwody pancerne w Abu Ageili i dokonując ataku od tyłu na linie obronne Um Katef i zablokował po obu stronach drogę do Al-Arisz. Walki o Abu Ageili-najbardziej bronioną twierdzę na trwały przez całą noc i do świtu została zdobyta (wojska izraelskie straciły 40 zabitych i 140 rannych).

Na wieść o upadku Abu Ageli i Um Katef zdruzgotany dowódca armii egipskiej marszałek Abdel Hakim Amer ogłosił generalny odwrót wszystkich jednostek z Synaju i skierowania ich do przełęczy Gidi i Mitla, odległych o 30 kilometrów od Kanału Sueskiego. Tak rozpoczął się exodus masy egipskich wojsk w kierunku zachodnim.

Cdn…

Na rysunku przedstawiono na mapie część Półwyspu Synaj, która była areną głównych walk, widać wyraźnie kierunki podstawowych celów dla trzech izraelskich związków taktycznych, łącznie z datami kolejnych dni przemieszczania się poszczególnych zgrupowań w kierunku Kanału Sueskiego. Uwidoczniono także dysproporcje w ilości związków operacyjnych na Synaju, pomiędzy stroną izraelską i egipską. Pomimo mniejszej ilości zaangażowanych środków, wojska izraelskie potrafiły dokonać rzeczy niebywałej, zdobywając w ciągu czterech dni cały Półwysep Synaj. Po prawej stronie przedstawiono działo samobieżne SU-100 pomalowane jednolicie na kolor piaskowy i używane w dywizjonach przeciwpancernych armii egipskiej, następnie kolejny sowiecki relikt II Wojny Światowej-czołg ciężki IS-3M wprowadzony pomiędzy 1962-67 rokiem do służby w wojskach Egipty (po uprzednim zakupie w latach pięćdziesiątych 50 egz. IS-3) w ilości 60 sztuk, czołgi ciężkie nie odegrały istotnej roli w konflikcie, zdobyczne egzemplarze Izrael prezentował na okazjonalnych paradach. Następny pojazd to transporter rozpoznawczy BTR-40 w dwukolorowym kamuflażu jednego z oddziałów rozpoznawczych armii Egiptu. Po lewej stronie przedstawiono czołg M48A2 Patton, należący do oddziałów walczących na Synaju, poniżej egipski samochód terenowy GAZ 69 w trójbarwnym malowaniu maskującym. Ostatnia sylwetka to nieśmiertelny amerykański transporter opancerzony M3 Halftrack w wersji samobieżnego moździerza w barwach izraelskich.

.

Tekst i grafiki: Jarosław Janas

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments

Pin It on Pinterest

0
Would love your thoughts, please comment.x